Luật Công nghiệp Công nghệ số thảo luận về Tài sản số
Chương V về Tài sản số được đặc biệt quan tâm. Đại diện Hội Tin học Việt Nam (VAIP), ThS. Nguyễn Long, nhấn mạnh rằng các quy định hiện tại trong dự thảo vẫn còn khá sơ lược, chủ yếu dừng lại ở khái niệm và quản lý, chưa phản ánh đầy đủ vai trò nền tảng của công nghệ cũng như các chủ thể phát triển công nghệ trong lĩnh vực này.

Theo các góp ý từ VAIP và cộng đồng chuyên gia, việc xây dựng hành lang pháp lý vững chắc cho tài sản số đòi hỏi:
- Làm rõ vai trò của công nghệ và chuyên gia công nghệ: Các sản phẩm tài sản số, đặc biệt là tài sản dựa trên blockchain, bản chất là sản phẩm của công nghệ. Luật cần định nghĩa cụ thể phạm vi hoạt động hợp pháp cho các công ty công nghệ, lập trình viên trong việc nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm tài sản số, kể cả tương tác với nền tảng quốc tế phục vụ mục đích R&D. Thiếu sự rõ ràng có thể vô tình cản trở đổi mới sáng tạo.
- Phân định hoạt động kỹ thuật và hoạt động đầu tư: Luật cần phân biệt rõ vai trò cung cấp giải pháp kỹ thuật với hoạt động giao dịch, đầu tư tài sản số. Điều này nhằm tránh áp đặt các quy định không phù hợp lên các doanh nghiệp công nghệ thuần túy.
- Bổ sung hướng dẫn chuyên biệt cho chủ thể công nghệ: Tương tự như các quy định riêng cho đơn vị kiểm toán, cần có hướng dẫn riêng cho các công ty công nghệ và lập trình viên hoạt động trong lĩnh vực tài sản số.
- Cơ chế hỗ trợ đầu tư và tài chính: Phát triển giải pháp tài sản số đòi hỏi nguồn vốn lớn và rủi ro cao. Việc luật hóa cơ chế hỗ trợ đầu tư, tài chính sẽ là đòn bẩy thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa các sản phẩm công nghệ số tiềm năng.
Việc tiếp thu và hoàn thiện những đề xuất này không chỉ tạo điều kiện cho doanh nghiệp công nghệ Việt Nam phát triển mạnh mẽ mà còn xây dựng nền tảng vững chắc cho một thị trường tài sản số minh bạch, an toàn và năng động.
Các đề xuất liên quan đến AI và sandbox
Ngoài tài sản số, các nội dung về AI và sandbox cũng thu hút sự quan tâm lớn.
- Đối với AI: Các ý kiến đề xuất bổ sung các nguyên tắc phát triển mới như minh bạch, linh hoạt, bền vững; phân loại hệ thống AI theo mức độ rủi ro tương tự EU AI Act nhưng linh hoạt hơn. Đồng thời, cần thận trọng với yêu cầu dán nhãn AI để không làm cản trở thị trường. Từ góc nhìn của HBA, một khuôn khổ pháp lý dựa trên phân loại rủi ro sẽ tạo điều kiện cho việc ứng dụng AI trong các lĩnh vực mới, trong đó có blockchain và tài sản số.
- Đối với Sandbox: Hội thảo nhấn mạnh sự cần thiết phải làm rõ tiêu chí lựa chọn, quy trình thử nghiệm, và phân quyền phê duyệt thử nghiệm tập trung về các Bộ chuyên ngành thay vì phân tán xuống địa phương. Một cơ chế sandbox hiệu quả sẽ là "vườn ươm" lý tưởng cho các sáng kiến đổi mới, bao gồm tài sản số và các mô hình blockchain sáng tạo, trước khi nhân rộng trên thị trường.
Từ những diễn biến và góc nhìn tại Hội thảo, HBA tin rằng việc hoàn thiện và ban hành Luật Công nghiệp Công nghệ số có thể sẽ sớm được thúc đẩy trong năm nay.
Sự bổ sung cơ chế hỗ trợ đầu tư và tài chính trong lĩnh vực tài sản số không chỉ đóng vai trò như một nguồn lực thiết yếu, mà còn trở thành chất xúc tác quan trọng thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ mới tại Việt Nam.
Khi hành lang pháp lý dần hoàn thiện, tài sản số – với sự bảo chứng rõ ràng từ khung pháp luật – sẽ có cơ hội mở rộng quy mô, thu hút thêm nguồn vốn và tạo ra những mô hình kinh doanh sáng tạo. Điều này không chỉ góp phần phát triển cộng đồng doanh nghiệp công nghệ, mà còn nâng cao vị thế Việt Nam trên bản đồ công nghệ số toàn cầu trong giai đoạn mới.